قرآن مجيد مىفرمايد: «من دعاى دعا كننده را اجابت مىكنم» و سنت الهى بر اين قرار گرفته كه برخى از امور را از طريق دعا و درخواست به انسان عنايت كند اما اين بدان معنا نيست كه هر مشكل و هر چه را از خدا خواست و در هر شرايطى درخواست كند تماما مطابق خواست او اجابت شود زيرا اجابت نيز امرى قانونمند است و شرايط و موانعى دارد كه با رعايت آنها دعا به اجابت مىرسد از جمله اينكه: 1- با اخلاص و انقطاع كامل بر خدا از او درخواست كند.
2- يقين به اجابت داشته باشيد (پيامبر اكرم (ص) فرمودند: خدا را بخوانيد و يقين به اجابت داشته باشيد).
3- اصرار در دعا.
4- روزى پاك و حلال (پيامبر اكرم (ص) فرمودند: كسى كه دوست دارد دعايش مستجاب شود بايد غذا و كسب خود را از حرامپاك كند).
5- عمل به پيمانهاى الهى ايمان و عمل صالح و درست كارى يكى از شرايط استجابت دعاست زيرا آن كس كه به عهد خويش در برابر پروردگارش وفا نكند نبايد انتظار داشته باشد كه مشمول وعده اجابت شود.
6- خير خواهى ديگران و خالى بودن دل از كينه حسد و سو نيت نسبت به ديگران.
7- معقول بودن خواستهها.
8- ناديده نگرفتن عوامل طبيعى و فراهم كردن مقدمات.
9- گاهى مصلحت انسان در عدم استجابت است و ممكن است انسان چيزى را از خدا درخواست كند كه به ضررش تمام شود: « عَسى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ».
10- و گاهى خداوند اجابت مطلوب انسان را به عللى كه صلاح مىداند به تاخير مىاندازد.
11- گاهى پاسخ نيافتن ما اجابت از جانب خدا است يعنى خداوند با طول دادن اجابت ما را بيشتر به حالت انابه و تضرع به درگاهش نگه مىدارد و اين لطف بزرگى است كه بدينوسيله ارتباط با معبود حفظ مىگردد و در پى آن الطاف بىشمار ديگرى نصيبش مىشود.
12- توسل نيز مانند دعا مشروط به شرايطى است كه اگر شرايط موجود باشد توسل اثر دارد و ممكن است موانعى در كار باشدكه موجب عدم استجابت توسل مىگردد ولى به هر حال انسان نبايد از دعا و توسل مايوس شود زيرا يكى از شرايط استجابتاصرار و پافشارى در درخواستهاست. امام صادق (ع) فرمودند: هيچ درى نيست كه پى در پى كوبيده شود مگر اينكه بر انسان گشوده خواهد شد و چه بسا اجابت نشدن خواستهها موجب بيدارى و تنبه انسان مىگردد و انسان با خود مىگويد: اگر تقصيرى هست از جانب من است و سعى مىكند خود را اصلاح كند و هيچ گاه انسان نبايد از درگاه خدا و اولياى الهى مايوس گردد.